تا سال های سال، آن چه کانون مبحث خداشناسی را تشکیل می داد، تاکید بر برهان ها و معیارهای عقلانی بود. اثبات وجود و خصایل ذات باریتعالی، به خصوص از طریق پیمودن طرق استدلال های عقلانی باب بود و رواج داشت. نزد علمای مسلمان و نیز بر بستر فلسفه ی غرب، آن چه رسمیت داشت، عقل گرایی در وادی خداشناسی بود. اما اخیرا در مباحث و پژوهش های الاهیات، تکیه و تأکید بر «تجربه ی دینی» نیز به چشم می خورد. تجربه ی دینی، نه بر معرفت شناسی های دقیق عقلانی و نظری بلکه بر احساس اتکا و الحاق مطلق و یکپارچه با مبدأ و معاد یکه و یگانه ی جهان، خداوند، استوار است.
28 اردیبهشت 1397
جنبه های عام مقاصد شریعت آنچه در این نوشتار مطرح می شود، مقاصد انسانی شریعت است. اسلام در کنار نگاه ویژه ای که به مؤمنان و مسلمانان دارد، مقاصد انسانی را نیز جدای از دین و مسلک مردم مد نظر قرار داده است.
20 اردیبهشت 1397
الهیات که شامل الهیات طبیعی به شیوه ی ارسطو نیز می شود، در ترجمه ی لفظی به معنای «بحث درباره خداوند» است. این توصیف بسیار کلی است، همان طور که قدیس توماس آکویناس در جامع الهیات می نویسد: «الهیات مندرج در تعالیم مقدس به لحاظ نوع با الهیاتی که بخشی از فلسفه است تفاوت دارد». امروز این معنای کلی شامل تأمل درباره یافته های جامعه شناسی در زمینه دین عرفی یا قومی نیز می شود.
به معنای محدودتر، الهیات را می توان تأمل روش مند درباره ی وحی الهی تعریف کرد به نحوی که بتوان آن را به دیگران ارائه و از آن در بحث های استدلالی و عقلی استفاده و دفاع کرد. در این صورت، الهیات به معنای مطالعه محتوای متونی است که صحت و اصالت آن ها قطعی دانسته می شود
15 اردیبهشت 1397
مقصدهای شریعت از موضوعات مهمی است که مبانی آن در قرآن و دیگر منابع فقه مطرح شده است؛ نظریه ای که با نفوذ در اجتهاد یکی از عوامل پویایی و اثبات کارآمدی آن به شمار می رود. مقاصد شریعت تقسیم بندی های فراوانی دارد، از جمله: تقسیم به ضروریات، تحسینیات، احتیاجات و نیز تقسیم به حوزه های چهارگانه که شامل مقاصد مربوط به فرد، خانواده، امت و انسان می شود. آنچه در این نوشتار مطرح می شود، مقاصد انسانی شریعت است. اسلام در کنار نگاه ویژه ای که به مؤمنان و مسلمانان دارد، مقاصد انسانی را نیز جدای از دین و مسلک مردم مد نظر قرار داده است. حفظ نفس، حفظ عقل، حفظ آبرو، حفظ نسب، حفظ امنیت، اقامه عدل، نوع دوستی، تحقق جانشینی عام انسان در زمین، محقق کردن صلح جهانی و احترام به شرافت ذاتی انسان، اهداف انسانی هستند که شارع از وضع قوانین مد نظر داشته است.
12 اردیبهشت 1397